Meer energie in je dag

Gek is dat eigenlijk: de ene keer heb je na een volle dag nog zin om van alles te doen, de andere keer wil je alleen maar op de bank ploffen om daar de hele avond niet meer vanaf te komen. Het heeft alles te maken met energie. Of liever gezegd: wat energie kost of juist energie oplevert. Dat ‘wat’ zijn meestal activiteiten, situaties of personen waarmee je gedurende je dag te maken hebt.

Leren omgaan met stress

Energiebronnen of -lekken zijn voor iedereen anders. Zo krijgt de een energie van zoveel mogelijk to do’s op een lijstje afstrepen, terwijl zo’n lijst de ander juist veel energie kost. En waar werken onder tijdsdruk voor sommige mensen vermoeiend is, krijgen anderen er juist goede zin van. Het is goed om te weten wat je uitput en waarvan je oplaadt, zegt Aniek Lentferink. Ze studeerde Gezondheidswetenschappen en deed promotieonderzoek naar energiebronnen en energielekken op korte termijn. Het doel: een eHealth interventie ontwikkelen die mensen beter leert omgaan met stress.
Lentferink: ‘Wie zijn energiebronnen goed inzet, voelt zich prettiger. Als je bijvoorbeeld gedurende je dag energie krijgt door lekker te bewegen, maakt je lichaam minder van de hormonen cortisol en adrenaline aan, en juist meer endorfine. Daardoor voel je je goed. Dat draagt bij aan de weerstand en helpt nieuwe stress voorkomen.’

Geen zin

Voor haar onderzoek liet Lentferink werknemers 3 keer per dag in een app bijhouden wat hen op het werk energie geeft en wat juist energie lekt. Energielekken waren vaak: geen nee kunnen zeggen, een conflict met een klant, geen zin hebben in een taak, en iets spannends moeten doen zoals spreken in het openbaar. Ze vulden daarbij hun emoties in, bijvoorbeeld of ze boos, blij of bang waren. Ook noteerden ze hun lichamelijke reacties, zoals een opgejaagd gevoel of een hogere hartslag. Ten slotte schreven ze het gedrag op dat erbij hoorde, of ze zich gehaast gedroegen of te fel reageerden.

O, die vakantie

Uiteindelijk kozen de proefpersonen hun meest belangrijke energielekken en -bronnen. Via de app kregen ze coaching om de lekken te dichten en de bronnen beter te gebruiken. Lentferink: ‘Als je weet hoe je zelf reageert op de situatie, leer je wat je anders had kunnen doen. Wie een stresssituatie ziet als leermoment, bouwt meer veerkracht en weerstand op.’ Haar advies: integreer energiebronnen vaker in je dagelijks leven. Niet alleen op werk, maar ook in je thuissituatie. ‘Sporten kan in eerste instantie vermoeiend zijn, maar op langere termijn levert het energie op. Van terugdenken aan een leuke vakantie laad je ook op. Goed om te doen als je even wat minder puf hebt.’

"Zie een stressmoment als leermoment. Ga na hoe je erop reageert en hoe je anders had kunnen reageren."
Tip voor meer energie van gezondheidswetenschapper Aniek Lentferink

 

Hoe krijg je meer energie?

De app wordt doorontwikkeld door coachingsbedrijf De Maar Training & Advies en komt misschien ooit op de markt. Maar zelf je energiebronnen en -lekken bijhouden kan natuurlijk ook.
Schrijf voor jezelf eens op wat voor jou energiebronnen en energielekken zijn. Vind je het lastig om deze te bedenken? Let er dan komende week eens bewust op. Welke activiteiten in de werksfeer leveren jou veel energie op en welke juist niet? En wat levert je energie op buiten werk, dus thuis of tijdens een hobby?
Als je zo’n energielek vindt, hoe tackel je dat dan? ‘Kijk of je er controle op kunt uitoefenen’, raadt Lentferink aan. ‘Bij een lange to-do lijst kun je de belangrijkste taken eerst doen. Is controle uitoefenen niet mogelijk, pak dan de emotie aan die je erbij voelt. Mindfulness of mediteren kan helpen, net als langzaam in- en uitademen. Daarmee verminder je de stressreactie. Wat ook helpt als je ergens tegen opziet, zoals spreken voor een groep mensen: beeld je alvast in hoe je in de beste versie van jezelf een praatje houdt.’
Als je weet wat jouw energiebronnen zijn, probeer deze dan aan je dag toe te voegen, door ze heel bewust in te plannen. Zo zorg je er voor de energiebronnen en -lekken beter in balans zijn, waardoor je beter tegen een stootje kunt. Maak bijvoorbeeld een wekelijkse afspraak met jezelf om te sporten, juíst op die stressvolle werkdag. Of spreek regelmatig af met die vriend waar je goede gesprekken mee kunt voeren.