BBQ time!

20 juli 2016

Inmiddels heeft de zomer zijn intrede gedaan en schijnt de zon voor ons Nederlander inmiddels uitbundig genoeg - ja echt! - om de barbecue van onder het stof te halen. Uit een niet nader te achterhalen onderzoek van beslist.nl staat Nederland zelfs in de top 10 van landen waar barbecueën het meest populair is. Maar er zijn ook risicootjes...

BBQ in Nederland

Uit onderzoek van Trendbox blijkt dat maar liefst 91% van de Nederlanders wel eens barbecuet waarvan de helft in ieder geval 5 keer per jaar de barbecue aansteekt. Het onderzoek toont tevens aan dat barbecueën toch een mannendingetje is. Voordat de vrouwen roepen “dan kan hij ook wel eens vaker achter het fornuis staan” wel even de cijfers. 1/5e van de barbecueërs beschrijft zichzelf ronduit als een prutser en gemiddeld geeft de barbecueënde man zichzelf geen hoger cijfer dan een 6,4 (2). Geen getallen om blindelings op te vertrouwen als het gaat om de bereiding van een lekkere maaltijd, dus.

Populaire gerechten

De vraag is natuurlijk of de speklapjes, de Hawaï spiesjes en stokbroodjes-kruidenboter-on-the-side überhaupt kunnen tippen aan de lamsracks, hele biggen en geroosterde groenten die onze verre zuiderburen tot in perfectie op de barbecue garen. De cijfers die de grillende chefs zichzelf geven is niet heel erg hoopgevend. Zijn de gerechten het dan wel? Nee hoor, de saté, de hamburger en het speklapje blijven mateloos populair. Maar liefst 96% van de Nederlanders barbecuet met vlees en slechts 39% gebruikt ook groenten. Daarnaast is een barbecue volgens de gemiddelde Nederlander geen barbecue zonder een huzarensalade, assortiment aan sausjes en – jawel – stokbrood (2). De barbecue wordt dus overduidelijk niet gebruikt om culinaire hoogstandjes op te creëren. Het is dus niet aan te raden om een familielid uit Australië uit te nodigen (tenzij je hem achter de barbecue zet, natuurlijk).

Risicootjes

Barbecueën is ook niet zonder risico’s – en dan heb ik het niet over steekvlammen en hete roosters waar je je handen aan kunt branden. Zowel onvoldoende als te ver gegaarde producten leveren gezondheidsrisico’s op. Bij het verbranden van vlees – die zwarte korstjes - kom je in aanraking met acrylamides en polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s). Die klinken niet smakelijk en zijn het ook niet; het zijn namelijk kankerverwekkende stoffen die bij verbranding ontstaan (3). Mocht iets aanbranden snijd dan de zwarte randjes weg! Ook te rauwe vlees of vis consumeren is niet echt tof. Het kan tot voedselvergiftigingen en – infecties leiden. Te lang of te warm bewaren zorgt ervoor dat bacteriën en schimmels toxische stoffen gaan produceren. Goed verhitten verlaagt het risico maar zeker niet volledig. Een voedselvergiftiging kan het gevolg zijn: binnen een paar uur heb je last van braken, misselijkheid en diarree (4). Niet een heel fijn einde van je familie barbecue. Een voedselinfectie is nog net iets minder leuk. Is een voedselvergiftiging nog acuut en ben je er binnen een paar dagen vanaf, een voedselinfectie wordt veroorzaakt door bacteriën, virussen of parasieten in het eten zelf. Het treedt binnen 2 dagen op en kan meer dan een week aanhouden omdat het de darmwand beschadigt en diarree en koorts veroorzaakt (5).

Veiligheid eerst!

Als volwassene is een weekje ziek misschien niet het ergste wat je kan overkomen maar kinderen, ouderen en zwangeren lopen grote risico’s bij een voedselinfectie. Uitdroging kan al fataal zijn. Dus neem de volgende tips in acht:

1. Koop producten niet te vroeg in. Heb je nog iets over van vorig jaar? Bedenk dat zelfs in een goede vriezer vlees en vis niet langer dan 3 maanden goed blijft!
2. Was je handen voordat je aan de voorbereidingen begint en was ook de groentes goed.
3. Zorg er voor dat rauw vlees niet in aanraking komt met gegaard vlees. Gebruik dus niet dezelfde tang om het vlees op de barbecue te leggen en het er weer af te halen! Hetzelfde geld voor borden, schalen, bestek, etc.
4. Gaar producten voor – kippenboutjes kunnen prima eerst gekookt worden en daarna gegaard op de barbecue – of zorg ervoor dat het vuur de juiste temperatuur heeft. Te snel garen zorgt voor rauw vlees/vis in het midden en dus voor gezondheidsrisico’s.

Ter afsluiting..

Natuurlijk is een barbecue leuk en gezellig, maar zorg er wel voor dat je er niet ziek van wordt. Meer tips voor veilig barbecueën zijn te lezen via het Voedingscentrum (6). En wees eens creatief! Er is zoveel meer dan de supermarkt sausjes en de sateetjes. Inspiratie opdoen om indruk te maken op je vrienden en familie? Lees Eet als een Expert (http://www.eetalseenexpert.nl/) en de ideeën komen vanzelf!

Bronnen:
1. Koninklijke Nederlandse Slagers. Nederland in top tien barbecue landen. Geraadpleegd op 11 juni 2016 via https://www.knsnet.nl/nederland-in-top-tien-barbecue-landen
2. Trendbox. BBQ onderzoek: BBQ’en is puur en verbindt, maar de grillprestaties zijn mager. Geraadpleegd op 11 juni 2016 via http://www.trendbox.nl/nl/nieuws/170-bbq-en-is-puur-en-verbindt-maar-de-grillprestaties-zijn-mager.html
3. Voedingscentrum. Hoe gebruik ik de barbecue. Geraadpleegd op 11 juni 2016 via http://www.voedingscentrum.nl/nl/recepten/kookhulp/barbecueen-bbq-hoe-gebruik-ik-de-barbecue-.aspx
4. Voedingscentrum. Voedselvergiftiging. Geraadpleegd op 11 juni 2016 via http://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/voedselvergiftiging.aspx \
5. Voedingscentrum. Voedselinfectie. Geraadpleegd op 11 juni 2016 via http://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/voedselinfectie.aspx
6. Voedingscentrum.nl. 5x veilig eten. Geraadpleegd op 11 juni via http://www.voedingscentrum.nl/nl/thema-s/5xveilig/algemene-kaart-5x-veilig-eten.aspx

I'm a Foodie

Onze 20 diëtisten en voedingswetenschappers bloggen over gezonde voeding. Onafhankelijke kennis door echte professionals uit het vak. Kijk; da's duidelijk!

• ir. Marijke Berkenpas
  Diëtist, voedingswetenschapper - Founder I'm a Foodie