Hoe gezond is granola?

Een heel heldere definitie van granola is er niet. Kijk maar eens rond in de supermarkt en je vindt tientallen soorten met de meest uiteenlopende samenstelling. Volgens good old Wikipedia is granola: “a breakfast food and snack food consisting of rolled oats, nuts, honey or other sweeteners such as brown sugar, and sometimes puffed rice, that is usually baked until it is crisp, toasted and golden brown… Dried fruit, such as raisins and dates, and confections such as chocolate are sometimes added (1).” Vrij vertaald betekent dit dat granola bestaat uit in ieder geval een mix van haver, noten en een zoetmiddel waaraan ingrediënten zoals gedroogd fruit en chocolade kunnen worden toegevoegd. Dat is een vrij brede definitie dus laten we uitzoeken wat de impact van de verschillende ingrediënten is op de totale voedingswaarde van granola.

I'm a Foodie

Onze 20 diëtisten en voedingswetenschappers bloggen over gezonde voeding. Onafhankelijke kennis door echte professionals uit het vak. Kijk; da's duidelijk!

• ir. Marijke Berkenpas
  Diëtist, voedingswetenschapper - Founder I'm a Foodie

Granola bestaat dus vaak grotendeels uit haver eventueel gecombineerd met andere granen en ingrediënten zoals noten, gedroogd fruit en chocolade.

Havervlokken zijn volkoren granen en een waardevolle bron van voedingsvezels. Voedingsvezels dragen bij aan een goede darmwerking en zijn dus zeer nuttig. Een inname van voldoende voedingsvezels verlaagt het risico op verschillende aandoeningen zoals dikke darm kanker (2,5). Aangezien het merendeel van de Nederlanders onvoldoende voedingsvezels binnenkrijgt zou granola kunnen bijdragen aan een hogere inname van voedingsvezels (3,4).

Ook noten bevatten voedingsvezels en vormen daarnaast een bron van eiwitten en vitamines en mineralen zoals vitamine B1, vitamine E en ijzer. Gedroogd fruit is ook een prima bron van voedingsvezels en andere voedingsstoffen zoals ijzer (2).

Maar..let op! Granola is zo lekker omdat het geroosterd is (wat de smaak en structuur van bijvoorbeeld de haver benadrukt), meestal met behulp van een zoetmiddel zoals honing, suiker of stroop (7,8). En dat maakt granola een stuk minder gezond. De meeste verkrijgbare varianten van granola zijn dus een hippere vorm van de klassieke krokante muesli die vaak ook veel suiker bevat. Hoe lager jouw suikerinname, hoe lager jouw risico op diverse chronische aandoeningen zoals obesitas en diabetes type II (6). Het maakt niet uit of dat witte suiker is of bijvoorbeeld palmsuiker, rijststroop, glucosestroop of kokosbloesemsuiker. Je lichaam heeft echt geen flauw idee wat het verschil is (2). ‘Gezonde’ vormen van toegevoegd suiker zijn er dus ook niet!

Wil je een voedzame granola? Let er dan op dat de granen 100% volkoren zijn, en kies er dan één zonder of met weinig toegevoegd suiker. Dit kun je allebei checken op het etiket. In de ingrediëntenlijst kun je vinden welke granen gebruikt zijn en of dit volkoren granen zijn zoals haver of volkoren tarwe. Daarnaast, als je in deze ingrediëntenlijst suiker, honing, glucosestroop of een andere vorm van suiker ziet staan dan weet je dat het waarschijnlijk minder gezond is dan wat de verpakking uitstraalt. Dit is soms lastig om te ontdekken omdat er ontzettend veel benamingen zijn voor suiker zoals palmsuiker, dadelstroop, glucose-fructose stroop, maïsstroop (9). Allemaal is het niets anders dan gewoon suiker, en dus loze calorieën. Ook handig om te weten: de ingrediënten staan in volgorde van wat er het meeste inzit. Dus als suiker aan het begin van de lijst staat zit er veel van in. Kortom niet alle granola is een gezonde keuze en het loont om te zoeken naar een variant die gemaakt is van volkoren granen en gebakken is met weinig of geen suiker.

1. Wikipedia. Granola. Geraadpleegd op 02-07-2019 via https://en.wikipedia.org/wiki/Granola
2. Whitney EN, Rolfes SR. Understanding Nutrition. Cengage Learning, 14th edition, 2013
3. Van Rossem CTM et al. The diet of the Dutch Results of the first two years of the Dutch National Food Consumption Survey 2012-2016. RIVM, 2016
4. Gezondheidsraad. Richtlijnen goede voeding 2015. Den Haag: Gezondheidsraad, 2015;
5. WHO. Diet, Nutrition and the Prevention of Chronic diseases. Report of the joint WHO/FAO expert consultation, 2003
6. WHO. (2015). Guideline: Sugar intake of adults and children. Geneva: World Health Organization. ISBN: 978 92 4 154902 8
7. Jong, de M. (2017). Ons voedsel: H8 Additieven. Fontaine uitgevers, Hilversum
8. Jong, de M. (2017). Ons voedsel: H4 Koolhydraten7,8. Fontaine uitgevers, Hilversum
9. Consumentenbond. Fabrikanten verkopen suikerpraatjes. Geraadpleegd op 02-07-2019 via https://www.consumentenbond.nl/nieuws/2014/fabrikanten-verkopen-suikerpraatjes