Wat zegt de houdbaarheidsdatum?

6 juni 2017 door: Anderzorg

Je wordt spontaan mee uit eten gevraagd, maar het was eigenlijk vanavond kliekjesdag! Je houdt niet zo van eten weggooien (en terecht!) en wilt daarom weten of je die kliekjes nog een dag kunt bewaren. Je kijkt op de verpakking en ziet daar een datum staan. Maar die datum betekent niet voor alle producten hetzelfde. Want heb je te maken met een THT-datum of TGT-datum?

Ten minste houdbaar tot

De THT-datum staat voor ‘ten minste houdbaar tot’ en staat op ongekoelde en gekoelde voedingsmiddelen die niet snel bederven. Na deze datum kun je het product meestal nog prima en zonder gevaar eten, maar kan de kwaliteit (zoals smaak, geur, kleur en/of vitaminegehalte) achteruit gaan. Je hoeft eten en drinken na het verstrijken van de THT-datum dus niet direct weg te gooien. Ruik en proef is het advies! (1)

Let bij het uitmesten van je voorraadkast dus goed op of het een THT-datum betreft. Producten die net wat over de THT-datum zijn, zijn perfect te gebruiken voor je kliekjes dag! Goed voor het milieu, goed voor de portemonnee.

• Voorbeelden van ongekoelde producten met THT-datum: meel, koffie, snoep en frisdranken.
• Voorbeelden van gekoelde producten met THT-datum: vleeswaren, eieren, zachte kaas en gebak. Deze producten zijn wel wat bederfelijker. Pas hier mee dus op voor de veiligheid van een product. (1)
• Hebben we op de avond van je etentje te maken met producten met een THT-datum? Dan kun je deze nog prima een dagje bewaren en morgen lekker opeten.
• En wist je dat producten waarvan de THT-datum is verstreken, volgens de wet gewoon nog verkocht mogen worden? De verantwoordelijkheid ligt dan bij de verkoper. (1) Waarschijnlijk kun je deze producten voor een kleiner prijsje meenemen, en je voorkomt ook nog voedselverspilling!

Te gebruiken tot

De TGT-datum staat voor ‘te gebruiken tot’ en staat op voedingsmiddelen die je maar kort kunt bewaren.

• Voorbeelden van producten met TGT-datum: vlees, vis, voorgesneden groenten, koelverse maaltijden of verse vruchtensappen. (1) !

Gaat het bij je etentje om producten met een TGT-datum en is vandaag de laatste dag? Dan kun je er maar beter voor kiezen om thuis te blijven… of… om die voedingsmiddelen dan toch maar weg te gooien. Aan jou de keuze! ;-) De TGT-datum is namelijk de laatste dag waarop het product nog veilig te gebruiken is. ‘Veilig’ wilt hierbij zeggen dat er geen ziekteverwekkers, zoals bacteriën, in gaan groeien. Na de TGT-datum moet je die producten dus weggooien. Óók als de kwaliteit van het product nog goed lijkt. Deze ziekteverwekkers kun je meestal namelijk niet zien, ruiken of proeven, maar je kunt er wel ziek van worden. Producten met een verlopen TGT-datum mogen dan ook niet meer worden verkocht (duh!). (1)

Zie je een goede aanbieding van een product met een TGT-datum, maar blijk je na een snel rekensommetje slechts 1 avond thuis te eten deze week, waardoor die aanbieding waarschijnlijk toch in de prullenbak beland en de aanbieding dus geen aanbieding meer is? Dan kun je het product ook kort na aankoop invriezen. Hiermee kun je de houdbaarheid van het product verlengen tot na de TGT-datum. (1)

Producten zonder datum

Tot slot zijn er ook nog voedingsmiddelen waarbij volgens de wet geen houdbaarheidsdatum verplicht is. Bij deze producten kun je zelf de kwaliteit in de gaten te houden. (1)

• Voorbeelden van producten zonder datum: Verse groente, aardappelen en vers fruit (niet geschild of gesneden), wijn en dranken met een alcoholgehalte van 10% of meer, vers brood en banket wat (in principe) op dezelfde dag gegeten wordt, azijn, keukenzout, suiker, suikerwerk (bijv. snoep) en kauwgom. (1)

Momenteel loopt er een onderzoek naar of deze lijst kan worden uitgebreid met bijvoorbeeld rijst, pasta, couscous, koffie en soep (nu met THT-datum), zonder dat de voedselveiligheid in gevaar komt. De verspilling van deze lang houdbare producten daalt met 12 procent als er geen THT-datum op de verpakking staat. Als naast het weglaten van de datum de term 'lang houdbaar' op het etiket wordt gebruikt, dan verdwijnt 31 procent minder snel in de vuilnisbak. (2) Win-win dus: voor het milieu én de portemonnee.

In de praktijk

Helaas gaat de Europese Commissie er niet zomaar mee in om de THT-datum van producten te halen.(3) Tot die tijd is het dus belangrijk dat er goede voorlichting over deze data wordt gegeven voor beter begrip (tot uw dienst!) EN gebruik (door jou!). Dus als jij nu dit blog leest, denkt ‘dat moet ik onthouden!’, maar het waarschijnlijk morgen weer vergeten bent... dan heeft de Appie een leuk ezelsbruggetje voor je bedacht:

• tHt > Houd maar! Kijk, ruik en proef om de kwaliteit te beoordelen.
• tGt > wegGooien! Gevaarlijk om nog te eten. (4)

Bronnen

• Voedingscentrum. Houdbaarheidsdatum. Beschikbaar via: http://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/houdbaarheidsdatum-tht-tgt-.aspx. Geraadpleegd op 12-05-2017
• Holthuysen N, Kremer S, Bos-Brouwers H. Effect terminologie van houdbaarheidsdata van lang houdbare producten op weggooigedrag van consumenten. Wageningen Food & Biobased Research 1709. November 2016;1:1-22
• Rijksoverheid. Minder voedselverspilling door weglaten houdbaarheidsdata. Beschikbaar via: https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2017/03/27/minder-voedselverspilling-door-weglaten-houdbaarheidsdata. Geraadpleegd op 12-05-2017
• Albert Heijn. Houdbaarheid. Beschikbaar via: https://www.ah.nl/houdbaarheid. Geraadpleegd op 12-05-2017

 

I'm a Foodie

Onze 20 diëtisten en voedingswetenschappers bloggen over gezonde voeding. Onafhankelijke kennis door echte professionals uit het vak. Kijk; da's duidelijk!

• ir. Marijke Berkenpas
  Diëtist, voedingswetenschapper - Founder I'm a Foodie