Ademhalingsoefeningen

Wat is emotie-eten?

Bij emotie-eten eet je als reactie op emoties in plaats van echte honger. Op zich is dat niet gek: eten en emoties zijn met elkaar verbonden in ons leven. Denk bijvoorbeeld aan de cultuur en/of religie waarin je bent opgegroeid. Eten is vaak een onderdeel van belangrijke gebeurtenissen. Bijvoorbeeld de traditionele lekkernijen bij feestdagen (zoals eieren met Pasen, taart voor je verjaardag, zoetigheid tijdens Eid-al-Fitr, enzovoorts).

Het wordt een probleem als je gaat eten om je emoties de baas te zijn. Bijvoorbeeld eten terwijl je helemaal geen honger hebt, maar uit verveling of verdriet. Misschien eet je wel onprettig veel, of zorgt het er voor dat je ongewenst kilo’s aankomt. Je voelt je er vervelend onder en je neemt jezelf voor: ik mag geen ongezonde snacks of snoep meer. Maar zodra de emoties de kop opsteken, verval je weer in het oude patroon en grijp je naar ‘troosteten’. Je voelt je vervolgens slecht over jezelf waar de nodige emoties bij komen. Zo ontstaat een vicieuze cirkel. Het is daarom beter om te focussen op het onderliggende gedrag.

Wat kun je er tegen doen?

Eet jij regelmatig uit emotie en wil je er wat aan doen? Dan is het goed om je te focussen op het onderliggende gedrag. Let dan op de volgende zaken:

1. Bewustwording - Waarom eet je?

Houd een eetdagboek bij en vul het 4 tot 7 dagen in. Wat voel je als je wilt eten? Probeer uit te vinden waarom je eet. Stel jezelf daarbij de volgende vragen: Is het een gewoonte om nu te eten (bijvoorbeeld tijdens het ontbijt)? Wat voel ik in mijn lijf? Heb ik trek omdat mijn maag leeg is? Wil ik iets eten omdat ik een onrustig gevoel heb? Waarom voel ik mij onrustig? Ben ik boos, blij, verdrietig, gestresst, verveeld?

2. Welke emoties ervaar je?

Wat valt je op aan het einde van de week? Kijk eens naar de volgende punten:

Lukt het je om je emoties te benoemen?
Zie je patronen in de moeilijke momenten? Bijvoorbeeld op een bepaald tijdstip of als je alleen bent?
Zie je patronen in bepaalde emoties?

Je opvoeding is erg bepalend voor de manier waarop je met je emoties omgaat. Als je bijvoorbeeld bent opgegroeid in een gezin waar emoties niet werden besproken of waar werd gezegd dat je vooral niet moest zeuren dan is het niet gek als je nu moeite hebt om je emoties te benoemen. Wees mild voor jezelf als het je nog niet lukt. Het vergt tijd en oefening.

3. Op een gezonde en prettige manier omgaan met emoties

Je kunt verschillende oefeningen doen om dichterbij je emoties te komen.

Ontspanningsoefeningen
Doe bijvoorbeeld elke dag 10 minuten een ontspanningsoefening. Een ontspanningsoefening helpt je te voelen of je spanning in je lichaam hebt. Google bijvoorbeeld op de differentiële ontspanningsoefening. Met deze oefening span je spiergroepen aan en ontspan je ze vervolgens weer. Zo leer je waar of en waar er stress in je lijf zit en hoe je deze spieren kunt ontspannen. Of doe een ademhalingsoefening.

Schrijf aan één stuk door
Zet een timer van 5 á 10 minuten. Schrijf vervolgens aan een stuk door al je gedachten op. Markeer daarna alle negatieve en veroordelende gedachten op. Probeer dit vervolgens om te buigen naar een neutrale of positieve zin.

4. Maak een als-dan plan

Lukt het je om emoties te benoemen? Kijk dan eens of je even stil kan staan op de momenten dat de emoties zich voordoen en je eigenlijk iets wilt eten. Ga 5 minuten rustig zitten en vraag jezelf af: Wat voel ik? Heb ik trek? Voel ik me verdrietig? Als je trek hebt, respecteer dit signaal van je lichaam en ga eten. Maar als je merkt dat je wilt gaan eten omdat je je emoties niet de baas bent, dan is het tijd om even wat anders te proberen. Kies bijvoorbeeld voor een als/dan-plan. Je koppelt aan de situatie (Als ik me verdrietig voel) een actie (dan bel ik een vriendin).

Andere voorbeelden:

Als ik me onrustig voel en wil gaan eten, dan ga ik even 5 minuten zitten om te voelen wat ik nu echt nodig heb
Als ik me gestresst voel, dan doe ik een ontspanningsoefening
Als ik me verveel, dan ga ik een puzzel maken
Als ik me verdrietig voel, dan schrijf ik in een dagboekje mijn emoties op.

5. De basis op orde

Zorg daarnaast dat je voldoende op een dag eet. Gun je lichaam voldoende brandstof om de dag door te komen zonder hongergevoel, zodat je ook beter weerstand kunt bieden aan emotie-eten.

Wat als het misgaat?

Als emotie-eten voor jou al lange tijd een strategie is om met emoties om te gaan, gun jezelf dan de tijd. Je eerste reactie is om naar eten te grijpen als je je onprettig voelt. Dit blijft misschien ook wel zo. Wees mild voor jezelf. Het gaat erom dat je het kunt herkennen en er langzaam maar zeker ander gedrag er voor in de plaats zet.