Omgaan met een echtscheiding

Iedereen gaat op zijn eigen manier met een echtscheiding om. Bij de een kan het voelen als een opluchting, terwijl de ander de scheiding als een groot verlies ervaart. De een wordt door tranen overvallen, terwijl de ander niet kan huilen. Sommige mensen zijn dan blij met hun werk als afleiding, terwijl anderen even volledig uit de running zijn. Daarnaast vinden je familie en vrienden er misschien ook iets van, waardoor wellicht de steun die je van hen krijgt verandert. Ook onzekerheid over de toekomst kan een grote rol spelen tijdens een echtscheiding.

Omgaan met stress

Een scheiding is geen gebeurtenis, maar een heel proces. Voor, tijdens en zelfs nog jaren na een scheiding ervaren veel mensen stress. Die stress wordt vaak veroorzaakt door negatieve gevoelens als verdriet, boosheid, schuldgevoel of machteloosheid. Die gevoelens hebben vaak niet alleen te maken met het eindigen van de relatie. De scheiding heeft invloed op meer mensen om je heen zoals familie, vrienden en eventuele kinderen. Hun reacties op de scheiding kunnen ook negatieve gevoelens bij je losmaken, waardoor je gestrest raakt. Bij een scheiding zijn er meestal ook veel veranderingen in de basiszekerheid, zoals je inkomen, huisvesting en een onduidelijke toekomst. Deze veranderingen brengen ook spanningen met zich mee.

Twijfels? Neem de tijd voor je beslist

Veel mensen twijfelen weleens over hun relatie: 1 op de 5 mensen met een vaste relatie denkt na over wel of niet uit elkaar gaan. Soms komen die twijfels steeds terug en duurt zo’n twijfelperiode wel jaren. Uit elkaar gaan is ingrijpend en daarom is het ook belangrijk om hier goed over na te denken. Mariët Hamer, communicatiedeskundige: “Neem de tijd om te twijfelen en na te denken. Zet alles op een rijtje: is een scheiding de oplossing voor jouw of jullie problemen? Wat zijn redenen om uit elkaar te gaan, en wat niet? Kijken naar jouw motieven doe je niet om jezelf te dwingen een beslissing te nemen, maar om je bewuster te zijn van de motieven die er zijn en die misschien al een tijd door je hoofd spelen. Als je goed weet wat jou dwarszit, kun je er misschien ook (nog een keer) met je partner over praten.”

Kinderen? Blijf als team functioneren

Als ouders blijf je voor altijd met elkaar verbonden. Voor je kind brengt de scheiding naast emotionele gevolgen vaak ook veel praktische (dagelijkse) veranderingen met zich mee. Dit zijn zowel kleine als grote veranderingen. Zo kan je kind één van de twee meest vertrouwde personen in zijn leven niet meer dagelijks om zich heen hebben en daardoor gemisgevoelens ervaren. Ook is niet meer vanzelfsprekend dat hij/zij dagelijks leuke en vervelende belevenissen, gedachten en gevoelens met beide ouders kan delen. Als ouder kun je veel doen om je kind(eren) aan de nieuwe omstandigheden te laten wennen en om weer een dagelijks ritme/evenwicht terug te vinden.

Gerda de Boer, orthopedagoog en familiemediator: “Na een scheiding moet je de zorg en opvoeding herorganiseren (in 2 huizen) en je losmaken van je partnerrelatie. Je moet een nieuw patroon ontwikkelen in communicatie en verwachtingen. Je bent en blijft van elkaar afhankelijk voor het realiseren van een belangrijk persoonlijk doel: je kind goed laten opgroeien. Je kunt als ouders als team blijven functioneren door de ander als ouder te accepteren en door voldoende overeenstemmende regels en rituelen.” 

De relatie met je ex-partner

Een belangrijke basisbehoefte van de mens is verbondenheid. In een relatie ga je een verbinding aan met een ander: je ‘hecht’ je aan hem of haar. De emotionele verbinding met je partner beschermt je ook tegen stress. Weten dat die ander ‘er voor je zal zijn’ wanneer je daar behoefte aan hebt, is voor velen een bron van rust, steun en plezier. Door een scheiding wordt je partner je ex-partner. Jullie relatie zal daardoor anders worden (als jullie kinderen hebben), of helemaal verbroken worden als jullie elkaar volledig kunnen loslaten. Relaties laten vaak diepe indrukken achter, zowel positieve als negatieve. Je hoeft de herinneringen aan je partner niet te vergeten, maar de herinneringen bij je houden doet misschien (in het begin) wel pijn. De Boer: “Het is erg belangrijk om jullie relatie zorgvuldig af te sluiten. Dan kun je weer verder, en met zelfvertrouwen naar de toekomst kijken. Het goed verwerken van je verdriet is ook nodig omdat jij en je ex-partner elkaar in de toekomst kunnen tegenkomen in de vriendenkring, in de buurt, op het werk of als ouders.”